Zou er ook een vaccin in de maak zijn tegen ontmenselijking? Ik kwam op de laatste dag van 2020 op deze vraag niet alleen door de Toeslagenaffaire of door de juridisch juiste maar immorele terugbetalingsplicht van een bijstandsmoeder.
Nee, waar ik op doel is het virus, dat zich sinds vele decennia in toenemende mate verspreidt in organisaties, scholen, maar ook bij overheden, maatschappelijke organisaties en zelfs bij zorginstellingen.
En dan heb ik het over het Prestatievirus, dat we ook wel het Afrekenvirus kunnen noemen.
Al geruime tijd worden kinderen maar ook volwassenen hierdoor getroffen.
Het vervelende is dat wij geen Rijks Instituut Voor Menselijkheid kennen, die hierop toeziet en bedoeld is om hier een goed werkend vaccin voor te ontwikkelen.
Vandaar dat dit virus zich razendsnel verspreidt en voortdurend muteert in steeds besmettelijkere vormen: CITO-toetsen, Key Performance Indicatoren (zgn. KPI’s), Stuur en Kengetallen, Dashboards, Kritische Succes!-factoren, Proces-indicators etc. etc.
Ze worden ‘gebracht’ als positieve management-tools, maar zijn in de praktijk vaak niet meer dan steriele machtsinstrumenten, waarmee voornamelijk veel angst in organisaties wordt geïnjecteerd. We zien steeds meer directies, managers, maar ook andere gezagsdragers zoals politici, wethouders ambtenaren vervormen, vaak zonder dat zij dit beseffen, tot (af)rekenmeesters.
Veelal zijn het deze gezagsdragers waarbij invoelend vermogen ontbreekt en zij daardoor bij uitstek geschikt zijn voor deze vorm van ‘leiden’.
Getriggerd door angst en wantrouwen.
Het verschil met het heersende Coronavirus is, dat het aantal slachtoffers door dit Prestatievirus zich moeilijk laat meten.
Daar is, en dat zal niemand verbazen, nog geen indicator voor vastgesteld.
Echter een aanwijzing zou kunnen zijn: dat te veel kinderen hun leven moeten beginnen met al vroeg een gevoel van minder waard zijn, met te weinig zelfvertrouwen, of de 1.3 miljoen werkenden met burn-outklachten of de velen, die met tegenzin naar school of naar hun werk gaan, aan vakantie toe zijn of blij zijn dat het weer weekend is om bij te komen…………………….
Ook is er geen indicator voorhanden dat het aantal mensen meet, dat de afgelopen jaren afscheid heeft genomen van hun werkgever juist omdat de aandacht voor het systeem en de werkprocessen belangrijker werden gevonden dan de bedoeling waar het bedrijf of de instelling voor bedoeld was (is).
Van het enthousiasme waarmee men juist koos voor deze organisatie bleef weinig over. Al dan niet stille conflicten met hun afreken-meesters begeleidden vaak hun aftocht!
Wij wensen elkaar voor 2021 weer een Gelukkig Nieuwjaar, maar weten we nog wel wat we in scholen, universiteiten, organisaties, overheden en sociale instanties onder geluk verstaan?
Ik schreef al in een eerder blog dat werkgeluk niet bestaat! Wel bestaan er mensen die gelukkig zijn, ook in hun werk.
Welk vaccin daarvoor nodig is?
Wat zouden we gelukkig worden van een vaccin, dat de menselijke maat terugbrengt in onze samenleving. In onze gezinnen, in onze werkrelaties, onze scholen, in onze bedrijven en organisaties. Waar voor het behalen van resultaat de aandacht primair wordt verlegd van organisatie naar relatie, waar het gaat om de zorg om elkaars geluk, oog hebben voor elkaars eigenschappen, behoeften en emoties. Dat het in de eerste plaats weer gaat om medemenselijkheid in plaats van regels, om voldoende ruimte voor eigen gewetensvolle beslissingen, om integriteit. Organisaties als samen-levingen waar vooral naast het bedrijfsresultaat ook zin-geving de koers bepaalt.
Als dit Afrekenen – op – Prestatievirus is verdwenen zien we dat ook bij die managers, die wellicht als laatsten hun maskers hebben afgezet waardoor zij weer kunnen genieten van onderling vertrouwen. En reken maar dat hun angst verdwijnt, wanneer zij ontdekken, dat mensen van harte gaan presteren, niet omdat het moet, maar omdat zij uit eigen wil hiervoor kiezen! Die elke dag de bevestiging ervaren dat hun keuze voor deze organisatie de juiste is geweest, ook omdat het realiseren van de doelstelling en hun persoonlijke ontwikkeling elkaar versterken.
Dit nieuwe vaccin, werkt!!! We kunnen niet wachten.
Het was toch Confucius die zei: als je met plezier werkt, hoef je nooit meer te werken… Pas dan wordt het voor wat onze studie of ons werk betreft vanzelf: Een Gelukkig Nieuwjaar, een wens die door dit nieuwe vaccin waarheid is geworden.
Danny Warbout.